KİTAP BÖLÜMÜ: İşe Alım Süreçlerinde Yapay Zekâ Yöntemlerinin Kullanımı

Dr. Şahin Karabulut’un editörlüğünü yaptığı ve 2021’de Gazi Kitap Evi yayınlarından çıkan Yönetim – Strateji – Organizasyon: Teoride ve Uygulamada başlıklı eserde, İşe Alım Süreçlerinde Yapay Zekâ Yöntemlerinin Kullanımı başlıklı makalem kitap bölümü olarak yayınlandı.

İşe Alım Süreçlerinde Yapay Zekâ Yöntemlerinin Kullanımı

Giriş

İşletmelerin en önemli amaçlarından biri gerçekleştirdikleri faaliyetlerde başarılı olmaktır. İşte bu amaç doğrultusunda bir işi başarılı bir şekilde yerine getirmek için gerekli niteliklere sahip işgörenin pek çok aday içerisinden seçilmesi süreci işgören seçme olarak adlandırılmaktadır. İşe alım süreci, işletmenin işleyişinin devamlılığını sağlayacak işgörenlerin seçilmesinin işletme için önemli olması nedeniyle büyük önem arz etmektedir. İşletmenin amaçlarına ulaşmasında katkı sağlayacak çalışanların bulunması, günümüzde tek başına bir iş alanı olarak görülmektedir. Bütün faaliyetlerin en önemli unsurunun insan olduğunun farkına varılması ile alanında etkin, kalifiye ve uzman personel ihtiyacının belirlenmesi, uygun kişilerin işe alınmaları belirleyici bir süreç haline gelmiştir. İşletmenin hedeflerini içselleştirerek ve belirlenen işin gerektirdiği özellikleri taşıyan personel bulmak son derece zor olmaktadır. İnsan kaynakları departmanının önemli bir çalışma alanını oluşturan bu süreç, mevcut personel ihtiyaçlarının tespit edilmesi, bu ihtiyaçların uygun yollar ve araçlarla duyurulması, başvuruların toplanması, görüşmelerin yapılması ve uygun adayların işe kabul edilmelerini kapsamaktadır (Fındıkçı, 2009: 167).

İnsan kaynakları yönetiminin temel amacı, iş ve insan faktörlerini uyumlu hale getirerek, etkinlik ve verimlilik ile işletmenin ortaya çıkardığı katma değerin arttırılması için insan faktörünün geliştirilmesidir (Vardarlıer, 2014: 4). Buradan yola çıkarak insan kaynaklarında verimlilik artırmak için gerekli önlemleri almak ve çalışmalar yapmak önem arz etmektedir. İnsan kaynakları alanında uygulanmaya başlanan yeni teknolojilerden birisi de yapay zeka kullanılmasıdır. Gelişen iş dünyasının her alanında kendini göstermeye başlayan yapay zeka günümüzde işletmelerin insan kaynakları departmanlarındaki işe alım süreçlerini yönetmeye başlamıştır. Teknoloji çağında yeni teknolojilerin benimsenmesiyle, iş yapıları yeni tasarımlara uyum sağlamak ve bunun sonucunda da iş süreçlerinin performansını arttırmak zorundadır (Vardarlıer ve Zafer, 2020: 355). Yapay zeka alanı, akıllı varlıkları anlamaya ve inşa etmeye çalışmaktadır. Kısacası, yapay zeka akıllı işlevleri yerine getirebilen bir bilgisayar veya bilgisayar programı olarak tanımlanabilmektedir. Yapay zekanın daha kesin bir tanımı zordur, çünkü herhangi bir görevle ilgili olabilmekte ve çok çeşitli alt alanları kapsamaktadır (Russel ve Norvig, 2016: 1). Günümüzde gelişmesini sürdüren yapay zekanın gelecekte çok daha ilerleme göstereceği beklenmektedir. Özellikle insan kaynakları alanında daha gelişmiş yapay zeka modülleri kullanılması, çalışan hayatına da önemli katkı sağlayacaktır.

Bu bölüm ile işe alım sürecinde yapay zeka teknolojilerinin kullanımının işletmeler açısından önemi, ilgili literatür bir araya getirilerek açıklanmıştır. Yapay zekanın işe alım süreçlerinde kullanılmasının, maliyetleri ve karar verme süreçlerinde hataları azaltıcı etkisi olmakla beraber, zaman tasarrufu açısından da fayda sağladığı görülmektedir.

Makalenin devamı için tıklayın.

TEZ: İşe Alım Süreçlerinde Yapay Zekâ Teknolojilerinin Kullanımı

İstanbul Medipol Üniversitesi’nde hazırladığım tez çalışmam insan kaynakları ve işe alım süreçlerinde yapay zekâ kullanımına ilişkin literatürdeki ilk çalışmalardan birisi olarak yerini aldı. İnsan Kaynakları alanına katkı sağlaması ve yapay zekâ teknolojilerinin kullanımına ilişkin yapılan çalışmalara referans olabilmesi için çalışmayı daha erişilebilir hale getirdim. Tez çalışmamın tamamını aşağıdaki bağlantıdan indirebilirsiniz.

Özet

İşe alım süreci birçok işletme açısından önem arz etmektedir. İşe alınacak olan uygun adayın belirlenmesi süreci çoğu kez maliyetli, zaman alıcı bir süreçtir. Ayrıca, yanlış karar verme veya işe alma süreçlerinde nesnel olmama gibi nedenler, işe alım sürecinin etkinliğini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Şirketler bu sorunların önüne geçmek adına işe alım süreçlerinde teknolojiden faydalanmaya çalışmaktadırlar. Günümüzde birçok şirket internet ve yazılım teknolojilerinden yararlanarak başvuru alma ve aday değerlendirme süreçlerini yürütmektedir. Fakat kullanılan bu teknolojilere rağmen insanların tüm süreçleri koordine etmesi hem zaman almakta hem de ek personel maliyetleri oluşturmaktadır. Bundan dolayı dünyada son dönemlerde işe alım süreçlerinde yapay zeka teknolojilerinin kullanımında artış olduğu gözlemlenmektedir. Yapay zekanın işe alım süreçlerinde kullanılması, maliyetleri ve karar verme hatalarını azaltıcı etkiye sahip olup, zaman tasarrufu sağlamaktadır. Bu çalışma ile Türkiye’deki işletmelerin işe alım süreçlerinde yapay zeka kullanımları incelenmiştir. Bu kapsamda 22 işletmenin insan kaynakları yöneticileriyle görüşme yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, işe alım süreçlerinde yapay zekadan sadece yardımcı unsur olarak yararlanıldığı görülmüştür. İşletmelerin ile alım süreçlerinde yapay zekaya pek güvenmediği, bu nedenle kullanmadığı veya kısmen kullandığı tespit edilmiştir.

EN

The recruitment process is important for many businesses. The process of identifying the appropriate candidate to be recruited is often a costly, time consuming process. In addition, reasons such as wrong decision making or lack of objectivity in recruitment processes can negatively affect the effectiveness of the recruitment process. Today, many companies take advantage of the internet and software technologies and conduct application and candidate evaluation processes. However, despite these technologies used, it takes time for people to coordinate all processes and creates additional personnel costs. Therefore, it is observed that there has been an increase in the use of artificial intelligence technologies in recruitment processes in the world recently. In this study, the use of artificial intelligence in the recruitment process of enterprises in Turkey were examined. In this context, interviews were held with the human resources managers of 22 companies. According to the results of the research, it was seen that artificial intelligence is used only as an auxiliary element in recruitment processes. It has been determined that businesses do not trust artificial intelligence in their recruitment processes, thus they do not use or use artificial intelligence partially.

Devamı için tıklayın.